Wielkanoc tuż tuż… To święta, podczas których zasiądziemy do wspólnego posiłku z najbliższymi. Pokarmy tradycyjnie święcimy w małych, średnich lub dużych koszykach. W tym roku, dzięki uprzejmości firmy Polskie Plecionkarstwo, zdradzimy Wam jak powstają wielkanocne koszyki, stanowiące nieodzowny element tych właśnie Świąt.

Warto wspomnieć, że plecionkarstwo to jedno z najstarszych zajęć człowieka. Dawniej jako surowiec plecionkarski wykorzystywano dziko rosnące gałązki wierzby, a także inne surowce: słomę, brzozę, rogożynę, jałowiec itp. Większość tych surowców wykorzystuje się do dziś.

Wiklinę jako surowiec plecionkarski obecnie uprawia się na odpowiednio przygotowanych polach uprawnych. Firma Polskie Plecionkarstwo swoich rodzinnym gospodarstwie wikliniarskim posiada ponad 100 ha uprawy wikliny, które zlokalizowane są głównie w województwie mazowieckim. Właściciele podkreślają, że wiklina jest uprawą wieloletnią, i aby plantacja była wydajna należy od samego początku założenia plantacji wybrać odpowiedni grunt, starannie pielęgnować, chronić przed szkodnikami, koszenie wykonywać w odpowiednim terminie.

Najpopularniejszą odmianą wikliny jaką wykorzystuje się w plecionkarstwie jest tzw. amerykanka (Salix americana). Do wyplatania wykorzystywana jest w dwóch postaciach, w pierwszej postaci naturalnej – nieokorowanej główne do takich wyrobów jak kosze ogrodowe do kwiatów, ziół, grzybów, warzyw a także płoty, płotki, maty ogrodzeniowe itp. W drugiej postaci jest to już gotowania i okorowana wiklina z której wyplatane są kosze i koszyczki, meble, tacki, kwietniki, gazetniki, kufry itp. Do tych wszystkich wyrobów również wykorzystuje się jako element głównie zdobniczy wiklinę białą oraz barwioną: bordową, niebieską, czerwoną, żółtą, czarną.

Poniżej prezentujemy JAK POWSTAJE WIELKANOCNY KOSZYK

WIKLINA I AKCESORIA

Do wyplatania naszego koszyczka wielkanocnego została użyta wiklina w odpowiednim rozmiarze do wielkości koszyczka: wiklina gotowana okorowana, wiklina biała moczarkowana, oraz wiklina gotowana okorowana a następnie naturalnie barwiona na niebiesko. Przed rozpoczęciem wyplatania wiklinę należy namoczyć w ziemnej lub ciepłej wodzie w naszym przypadku jest to niewielki koszyczek więc czas moczenia wikliny to 60-90 minut. Aby wykonać koszyczek potrzebne nam są również narzędzia plecionkarskie: sekator, nóż, szpikulec oraz forma plecionkarska, dzięki której wszystkie koszyczki wykonywane na takiej formie są wykonywane według takiego samego rozmiaru i kształtu.

ETAPY WYPLATANIA KOSZYKA

Pierwszym etapem powstawania koszyczka wiklinowego jest wyplatanie dna – w naszym koszyczku jest to najstarsza i najbardziej popularna forma, czyli koszyczek okrągły. Wyplatanie dna zostało również wykonane jednym z najstarszych i najbardziej popularnych splotów, czyli splotem wężykowym dwuprętowym. Po odpowiednim rozprowadzeniu żeber – tym splotem wykonuje się całe dno koszyczka. Po jego wykonaniu należy przy pomocy noża lub sekatora oczyścić wystające końce wikliny.

Kolejnym etapem jest umieszczenie w dnie koszyczka dodatkowych prętów wikliny które będą osnową w koszyczku. Po tej czynności należy wykonać w koszyczku gimę – za pomocą trzech prętów wikliny (wiklina niebieska) , gdy nam się skończą dokładamy kolejne trzy pręty wikliny niebieskiej i w ten sposób uzyskuje się jedną, pełną gimę. Gima jest splotem stabilizująco-formującym, stosuje się ją na początku i przed zakończeniem kosza, a także kiedy wykonujemy wyroby z kilku warstw, to oddzielamy je również gimą.

W naszym koszyczku będzie wykonana jedna warstwa (wiklina biała), czyli tak zwany bok koszyczka , aby ją wykonać potrzebujemy 28 sztuk białych prętów wikliny – zaczynając w dowolnym miejscu zakładamy każdą wiklinę za osnową, za następną i wypuszczamy na zewnątrz.

Po wypleceniu naszej warstwy przechodzimy do zakończenia naszego koszyczka za pomocą obrębu warkoczowego – samo jego wykonanie nie jest kłopotliwe, jednak najwięcej trudności sprawia moment kiedy dochodzimy splotem do miejsca w którym zaczęliśmy go wykonywać. To wymaga najwięcej uwagi ponieważ jest to warkocz który jest najbardziej widoczny w naszym koszyczku i szczególnie trzeba zwrócić uwagę , aby był dokładnie wykonany.

Po zakończeniu koszyczka możemy wykonać pałąk do koszyczka. Do jego wykonania potrzebny jest jeden grubszy pręt wikliny i kilka cieńszych prętów za pomocą których opleciony zostanie ten grubszy pręt. W ten sposób powstał nasz koszyczek wielkanocny.

Czas wykonywania koszyczka wiklinowego będzie zależał od kształtu, wielkości oraz ilości zdobień kolorową wikliną, a także od umiejętności osoby która go wykonuje. Na pewno początkującemu plecionkarzowi, zanim nabierze plecionkarskiej wprawy zajmie to kilka godzin, a dla osoby z wieloletnim stażem może to zając około 120-150 minut.

Ciekawostki:

• W Polsce odbywa się co roku Największy Jarmark Chmielo-Wikliniarski połączony z Międzynarodowym Konkursem Plecionkarskim zawsze w ostatni weekend sierpnia w Nowym Tomyślu. Jarmark jest organizowany między innymi przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Plecionkarzy i Wikliniarzy.
• Również w Nowym Tomyślu odbył się w sierpniu 2015 roku – III Światowy Festiwal Plecionkarstwa i Wikliny.
• W Polsce w jedynym miejscu – w Łowiczu – jest prowadzony bezpłatnie kwalifikacyjny kurs w zawodzie koszykarz-plecionkarz (Łowickie Centrum Kształcenia Ustawicznego Województwa Łódzkiego w Łowiczu)

Opracowano:

Ewa Świątkowska-Papińska

Grzegorz Papińska

Redakcja Foodandkitchen.pl

***

Wszystkie oferowane przez firmę POLSKIE PLECIONKARSTWO koszyczki wielkanocne dostępne są na stronie internetowej www.polskieplecionkarstwo.pl.

Kontakt:

POLSKIE PLECIONKARSTWO, Chrusty 1, 62-590 Golina , tel. +48 607 257 428.